Projekty senioralne budują społeczeństwo obywatelskie. Działania na rzecz najbliższego otoczenia budują nie tylko nowe miejsca, ale i nowe relacje i energię. Jednym z takich działań na rzecz społeczności senioralnej był projekt „Seniorzy tworzą przestrzeń do działania w regionie kamiennogórskim” finansowany przez Narodowy Instytut Wolności ze środków Funduszu Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014-2020, a realizowany przez „Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne Granica” w roku 2019.
Z obserwacji naszego Stowarzyszenia, jak i opinii socjologów, edukacja senioralna poprzez praktyczne działanie jest najbardziej skuteczna w zmianie postaw na bardziej prospołeczne i obywatelskie. W ramach projekty „Seniorzy tworzą przestrzeń do działania w regionie kamiennogórskim” uczestnicy wzięli udział w szeregu warsztatów podnoszących ich umiejętności i wiedzę, jednak głównym działaniem i celem projektu było wykształcenie takich umiejętności miękkich jak samoorganizacja, budowanie zespołu, planowanie i realizacja zadań. Ten element projektu uważany jest za szczególnie istotny zarówno przez „Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne Granica”, jak i autorów poszczególnych inicjatyw i ich uczestników.
Proces budowania społeczeństwa obywatelskiego został rozpoczęty poprzez projekty społeczne, edukacyjne i ekologiczne realizowane przez Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne Granica na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat, jednak realizacja projektu „Seniorzy tworzą przestrzeń do działania w regionie kamiennogórskim” dała rezultaty w postaci dobrze zintegrowanych społeczności wiejsko-miejskich i pierwszych działań realizowanych wspólnie na rzecz miejsca zamieszkania. Dał seniorom umiejętności i kompetencje pozwalające na kontynuowanie działań po zakończeniu realizacji projektu.
Projekt cieszył się bardzo dużym zaangażowaniem i uznaniem nie tylko wokół grupy inicjatywnej, ale także i mieszkańców Lubawki i lokalnych instytucji. Seniorką z Uniwersytetu Trzeciego Wieku udało się skupić wokół wspólnego celu bardzo dużą grupę ludzi. Pokazały, że możliwe jest włączenie w rewitalizację przestrzeni publicznej seniorów, wolontariuszy i partnerów, których potencjał organizacyjny i zaplecze techniczne zwiększa powodzenie projektów i podnosi ich jakość. Działanie komentowane było, jako wzór do aktywności dla młodych mieszkańców. Efektem projektu jest uporządkowany, zrewitalizowany i zaprojektowany skwer przez silnie zintegrowane środowisko seniorek i seniorów.
Projekt pokazał, że wspólne planowanie jest kluczem do powodzenia projektu. Dzięki dobrej analizie prowadzonej podczas kawiarenek senioralnych wyłonione i wybrane zostało miejsce do stworzenie miejsca spotkań dla mieszkańców Marciszowa. Konsultacje techniczne i silne zaangażowanie w pracę, jej ogromna chęć realizacji dały możliwość stworzenia efektu w postaci miejsca, które służy nie tylko jej twórcą i inicjatorom, ale stało się silnie widocznym miejscem na mapie towarzyskiej Marciszowa.
W malowniczo położonym Chełmsku Śląskim seniorom udało się bardzo dużo. I tu kluczowym elementem projektu było planowanie działań i analiza problemów lokalnych. Grupa inicjatywna wspólnie wybrała miejsce do zagospodarowania na rzecz integracji społecznej, miejsca spotkań i realizacji kolejnych projektów społecznych i kulturalnych. Do wykonania prac zaangażowani międzypokoleniowy zespół, który włączył się w projekt, a tym samym pokazał, jak ważne jest współdziałanie na rzecz własnego miejsca zamieszkania.
Prace wykonane w ramach tego projektu były elementem zagospodarowania przestrzeni przy Centrum Biblioteczno – Kulturalnym i głównym parkingu przy Bazylice Mniejszej w Krzeszowie. Inicjatywa składała się ze stworzenia Parku Nauki i Kultury i Eko-postojowni. Usytuowanie miejsca do działania w centralnym punkcie miejscowości pozwala zarówno na łatwy dostęp dla wszystkich mieszkańców, jak również wpływa korzystnie na wizerunek miasteczka kształtowany przez turystów i gości imprez organizowanych przez Centrum Biblioteczno – Kulturalne w Krzeszowie, jak również wydarzeń sakralnych. Nasadzenia jakich dokonali autorzy inicjatywy nie tylko upiększają przestrzeń wokół, ale i integrują ludzi wokół.
Inicjatywa skupiła wokół siebie bardzo wielu entuzjastów, jak i aktywnie działających aktywistów społecznych, dla których troska o stworzenie estetycznego miejsca spotkań i działań jest szczególnie ważna. W czasie realizacji projektu Ogród Wielu Zapachów silnie widziane było zaangażowanie i profesjonalne, długofalowe myślenie o przestrzeni wspólnej. Różnorodność nasadzeń sprawia, że miejsce staje się nie tylko miejscem wypoczynku, relaksu i kontaktu z naturą, ale stanowi też ogromny potencjał do edukacji ekologicznej prowadzonej dla młodych przez seniorów.
Leszczynowy Zakątek to przykład oddolnej inicjatywy, której autorzy skupieni wokół wspólnego celu pracą wolontarystyczną wykonali ogrom prac porządkowych i ogrodniczych. Zaangażowani seniorzy od podstaw stworzyli miejsce niezwykłe, których nie tylko efekt, ale umiejętności społeczne i obywatelskie były widoczne przy realizacji projektu „Seniorzy tworzą przestrzeń do działania w regionie kamiennogórskim” finansowany przez Narodowy Instytut Wolności ze środków Funduszu Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014-2020. Projekt, jak i pozostałe został zakończony uroczystym podsumowaniem i prezentacją jego rezultatów.
Projekt „Śniadanie Mistrzyń” realizowany w ramach programu Narodowego Centrum Kultury kierował swoją uwagę na dawnych pracownikach Zakładów Przemysłu Dziewiarskiego Watra z Lubawki. Zakładał ich reintegracje podczas licznych warsztatów i udziale w otwartym spotkaniu dla wszystkich pracowników, które miało miejsce na ruinach po dawnych zakładach. Dzięki projektowi powstał film dokumentalny, wystawa wyrobów zakładów, jak i portretów Mistrzyń. Wartością dodaną było stworzenie autorskiej limitowanej kolekcji odzieży i gadżetów Watry. Kontynuowane są prace nad stworzeniem wirtualnego Muzeum Zakładów Przemysłu Dziewiarskiego Watra.
„Droga do mnie”, to przykład projektu, który w świetle zainteresowania stawia historie rodzinne i międzypokoleniową integrację, często wpływa nie tylko na pogłębienie wiedzy, ale też więzi rodzinnych. Uczestnicy projektu wzięli udział w cyklu warsztatów animacyjnych i kulturalnych tworzyli innowacyjne drzewa genealogiczne, jak również tworzyli filmy dokumentalne o historiach i losach własnej rodziny. Projekt realizowany był w ramach Programów Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
W dniu 04.12.2019r. w Bramie Sudeckiej w Lubawce odbyło się forum kończące projekt „Seniorzy tworzą przestrzeń do działania w regionie kamiennogórskim” wraz z debatą – Seniorzy tworzą przestrzeń do działania – jak włączyć seniorów w decyzje lokalne oraz międzypokoleniową współpracę?. W forum udział brali seniorzy uczestniczący w projekcie, przedstawiciele urzędów gmin, ośrodków pomocy społecznych, rad seniorów oraz innych organizacji zajmujących się działaniami na rzecz seniorów. Podczas spotkania seniorzy zaprezentowali samodzielnie przez siebie wykonane, prezentacje multimedialne z realizacji inicjatyw lokalnych. Doskonałym przykładem funkcjonowania Rady Seniorów z Podgórzyna pochwalił się Pan Zdzisław Ratajski wieloletni działacz na rzecz organizacji senioralnych. Na uroczystości zostały wręczone także dyplomy ukończenia Szkoły Seniora a także upominki dla grup seniorów z terenu 6 miejscowości: Lubawka, Chełmsko Śląskie, Unisław Śląski, Mieroszów, Krzeszów oraz Marciszów. Przedstawiciele tych miejscowości mieli również okazję by wypowiedzieć się w dwóch ważnych dla nich kwestiach, a mianowicie: Jak samorząd oraz instytucje gminne mogą wspierać i aktywizować seniorów oraz jaki wkład mogą mieć seniorzy w aktywność społeczną i obywatelską? W trakcie konferencji mieliśmy okazję podziwiać wystawę prac Pani Katarzyny Kunickiej – Burnat Wszystkim uczestnikom i osobom zaangażowanym bardzo dziękujemy za działania i czas poświęcony na rzecz projektu. Dla nas jako realizatorów to sama przyjemność pracy z tak wdzięczną grupą społeczną jaką są seniorzy.
Pierwsze efekty działań w przestrzeni są już widoczne. Grupa inicjatywna seniorów z Lubawki wraz z Zakładem Gospodarki Mieszkaniowej stworzyli piękny klomb z motylem. Całość prac obejmowała prace przygotowawcze i kamieniarskie oraz nasadzenie krzewów i bylin. Na klombie znalazły się wrzosy, hortensje i rododendrony. W centralnym punkcie pojawił się motyl ułożony z kostki granitowej, który na wiosnę zakwitnie wielobarwnymi kwiatami typu begonie bulwiaste.
Spotkania planowania działań w przestrzeni dobiegły końca, i teraz już tylko czas na realizację wypracowanych koncepcji. Seniorzy podzielili się zadaniami i odpowiedzialnością. Od września do listopada w sześciu miejscach powstaną nowe przestrzenie do różnorodnej integracji nie tylko seniorów. Będą to m.in. ogródki ziołowe, miejsca na ogniska, grilla oraz nasadzenia licznych krzewów i roślin mających dobroczynny wpływ na środowisko. Na bieżąco będziemy prezentować wykonywane prace. Zapraszamy do śledzenia naszej strony.
Za nami kolejne działanie w ramach projektu „Seniorzy tworzą przestrzeń do działania w regionie kamiennogórskim”. W sierpniu odbyło się sześć kawiarenek senioralnych, na których wspólnie dyskutowano nad pomysłami zagospodarowania przestrzeni służącej seniorom w najbliższym otoczeniu. Podczas spotkań powstało wiele ciekawych inicjatyw, które teraz zostaną spisane na odpowiednim formularzu i przedstawione do oceny. Należy dodać, że znaczna ich część to działania, które będzie widać w przestrzeni, bo polegają na upiększaniu i estetyzacji miejscowości.
Już wkrótce będziemy prezentować efekty działań seniorów.
Zapraszamy na spotkanie informacyjne dotyczące realizowanego zadania publicznego w ramach Programu Funduszu Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014 – 2020 pt.: „seniorzy tworzą przestrzeń do działania w regionie kamiennogórskim”.
Spotkanie odbędzie się 12 czerwca 2019 r. ( środa ) o godzinie 10.00 w MGOPS w Lubawce, II piętro.
W sprawach szczegółowych prosimy o kontakt z biurem tel. 75 610 66 35 mail stowarzyszenie_granica@wp.pl
Projekt pt.: „Seniorzy tworzą przestrzeń do działania w regionie kamiennogórskim” zakłada wzrost aktywności społecznej i partycypacji osób 60+ z terenu gmin wiejskich. Będzie skierowany do seniorów, organizacji senioralnych, gminnych rad seniorów, uniwersytetów III wieku oraz organizacji pozarządowych. Będzie polegać na przygotowaniu 16 liderów w ramach obywatelskiej szkoły seniora, przeprowadzeniu lokalnych debat w formie kawiarenek senioralnych dla 70 seniorów – seniorzy wskażą pomysły, które mogą zrealizować wspólnie aktywizując swoje środowiska pod hasłem „Seniorzy tworzą przestrzeń do działania”. Seniorzy zrealizują swoje pomysły angażując w bezpośrednie wykonanie 70 osób 60+. Dzięki warsztatom komputerowym seniorzy zostaną przygotowani do cyfrowego dokumentowania swoich działań w przestrzeni. Ważnym elementem projektu będą warsztaty wspierające tworzenie rad seniorów oraz wypracowujące model wsparcia samorządu dla inicjatyw senioralnych. Na zakończenie odbędzie się konferencja wraz z debatą „seniorzy tworzą przestrzeń do działania – jak włączać seniorów w decyzje lokalne oraz międzypokoleniową współpracę”, w której wezmą udział uczestnicy projektu oraz organizacje pozarządowe zainteresowane współpracą z seniorami.
Serdecznie zapraszamy do udziału w projekcie oraz śledzenia działań na naszej stronie.