Granica. Lubawka. Na Dolnym Śląsku. Na gruzach dawnej Fabryki Przemysłu Dziewiarskiego Watra znów ruszyły maszyny. Pracujące tam przed laty kobiety wzięły udział w „Śniadaniu Mistrzyń”. Dosłownie i w przenośni. Spotkały się, aby na zgliszczach fabryki porozmawiać o tym, jak się wtedy żyło. Jak się pracowało w tamtych czasach.
Zakłady Watra zajmują istotne miejsce w pamięci zbiorowej mieszkańców Lubawki. Przez blisko trzydzieści lat pracowało w nim kilka pokoleń kobiet, matek, żon. Kilka tysięcy. Mistrzynie, to szwaczki, krawcowe, majstrowe, pracownice licznych działów fabryki produkującej odzież na rynek polski, rosyjski i amerykański. Kobiety, które tworzyły trzon mieszkańców miejscowości przez dekady XX wieku.
Rozpoczynając projekt społeczny Śniadanie Mistrzyń, mieliśmy znikomą wiedzą o Watrze, zakładzie, który produkował pierwszej jakości bawełnę w ilościach ton niemożliwych dziś do zliczenia. Zatrudniał 2 500 kobiet w 1985. Był tętnem Lubawki i innych przygranicznych, górskich miasteczek.
Zapraszamy do wysłuchania audycji ze wspomnień Watry. Dziękujemy wszystkim Panią biorącym udział w rozmowach i spotkaniach. Realizacja audycji: Maria Anna Janicka.
Watra działała w latach 1965-1993. Zakłady powstały w XIX-wiecznym kompleksie niemieckich przędzalni, które po wojnie zostały przekształcone w polskie zakłady lniarskie Odra. Infrastruktura zakładów obejmowała dziewiarnię, farbiarnię, drukarnię, wzorcownię i szwalnię. Zakład posiadał ogromne magazyny, kotłownię, straż pożarną, zaplecze mechaniczne i transportowe oraz biura. Był jednym z największych w Polsce. Eksportowała bieliznę do Związku Radzieckiego i USA. Szyła serie bawełnianych ubrań dla wielu ważnych klientów w Polsce np. dla Mody Polskiej. W okresie swojej świetności zatrudniał ponad dwa i pół tysiąca osób. Większość stanowiły kobiety. W wyniku transformacji zakład upadł. Do dziś część kobiet nie odzyskała należnych wynagrodzeń. W 2015 roku niemalże wszystkie historyczne zabudowania zostały całkowicie wyburzone przez prywatnego właściciela. Historia Watry się dopełniła.
Projekt Śniadanie Mistrzyń finansowany w ramach programu Narodowego Centrum Kultury Interwencje 2019.
Projekt Watra Wraca finansowany jest w ramach poddziałania 19.2 „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 dla operacji realizowanych w ramach projektu grantowego”.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.